Barranco Duvarı’nı aştıktan sonra (4200 mt)

Çarşıdan bizim eve giden, ömrümün en uzun,
ömrümün en kısa, ömrümün en çocuk,
ömrümün en ihtiyar yolunu koşuyordum.

Yılmaz Erdoğan’ın Sevebilme İhtimali şiirinde gecen su dizelerin Kilimanjaro maceramı özetleyen en iyi ifade olduğunu düşündüm geçenlerde. Gerçekten de ömrümün en uzun, ömrümün en kısa yolunu yürüdüm. Durun anlatayım:

…Öncesi…

Tur ve rota seçimi:

Hayatımda küçükken piknik sonrası babamla yanı başımızda bulduğumuz tepeleri ve gecen sene Arjantin’de günübirlik çıktığımız Fitz Roy Dagi‘nı saymazsak ilk ciddi tırmanışım için Kilimanjaro’yu seçmiştik. Basta irtifanın önemini anlamadan internetten tırmanış için bir şirket bularak başladık her şeye. Is arkadaşımın ve paraşütten Nejat Abi’min önceden bu çıkışı yapmış olması deneyimlerinden aydınlanmamı sağladı. Öğrendiğim kadarıyla Kilimanjaro öyle elini kolunu sallayarak çıkılan bir dağ değil, mutlaka bir rehber ile çıkma zorunluluğu var. İlk ve ciddi irtifa deneyimi olması orta pahalılıkta bir şirket  ve orta zorlukta bir rotada karar kılmakta etkili oldu. İrtifaya alışmak için uzun ve dikliği yavaş yavaş artan Lemosho Rotasi‘ni kendimize uygun gördük. Bu rota 7 gün tırmanış 1 gün iniş olmak üzere 8 gün sürdü.

Malzemeler ve hazırlık:

Tarihleri seçip tur şirketine ödeme yaptıktan sonra şirketten malzemeler, egzersiz, dağ vb. hakkında detaylı broşürler aldık. Malzemelerden bir kısmına önceden sahiptim, bir kısmını iş arkadaşımdan ödünç aldım, bir kısmini da satınalmam gerekti. Bu tur doğa sporlarında malzemenin iyi olmasının aktiviteden alınacak zevki arttıracağını düşünürüm hep. Bu yüzden bütçemden biraz fazlasına iyi bir malzemeye sahip olmak bana hobime yatırım yapmak gibi gelir. Çünkü bu malzemeyi bir daha almanıza gerek kalmaz. İyi bir uyku tulumuna sahip değilseniz soğuktan uyuyamamanız bütün maceranızı mahveder ve keşke birazcık daha fazla para verip daha kaliteli bir uyku tulumu alsaydım pişmanlığıyla kalırsınız. Malzeme listesinden pek şaşmamak tırmanışa hazırlıkta önemli adımlardan biriydi.

Diğer hazırlıklardan biri de irtifa deneyimi ve uzun yürüyüşlerdi. Su seviyesinin altında bir ülkede yasarken irtifa egzersizi yapamadım. Onun yerine tırmanış sırasındaki sırt çantamın demosuyla günlük 6-7 saat suren yürüyüşlere çıktım. Malzemelerden yürüyüş sopalarını kullanma fırsatı oluşturdum kendime.

Hazırlanma surecinin en önemli aşaması tırmanış fikrine alışmak, mental olarak bu maceraya hazır olmak. Ben bunu zor bir dersin sınavına çalışmaya benzettim. Sınav öncesi elinden geleni yaparsan sınav günü heyecanlanmak faydadan öte zarar getirir. O yüzden berrak bir zihin gerek tırmanış öncesinde: Ben bunu yapabilirim! Eğer bir rahatsızlığınız yoksa irtifa ilacı vb. konusunda da kafanızı bulandırmayın. Ya almaya karar verin ya da almamaya. Bu tırmanıştaki her hangi bir şeyle ilgili olabilir. Kafanız ne kadar net olursa tırmanış günü kendinize güveniniz o kadar kuvvetli olur.

…Tırmanış…

Tırmanış öncesi Arusha şehrine vardık. Kilimanjaro Havaalanı, tırmanışa başlama noktasına en yakın uluslararası havalananlarından biri. Havaalanında tur şirketimizin rehberleri tarafından karşılandık. Hedefim Kilimanjaro Dağı selam çaktı iner inmez. Ertesi gün eteklerinde dolanmaya başlayacaktık. Otele giderken yol boyunca Jacaranda ağaçlarının kahverengi yeryüzüne renk katan eflatun ışıltısı eşlik etti. Otele vardık. Aksam ustu lobide rehberimiz Raymond, turun operasyon müdürü ve bizim gruptaki diğer arkadaş Daniel ile bir araya geldik. Raymond ertesi gün yapacaklarımızla ile ilgili bizi bilgilendirdi ve  malzemelerde eksiklerimiz var mi diye kontrol etti. Sabah saat 8.30’de maceranın esaslı kısmı bizi bekliyordu.

Bir kaç beyaz adam:

Sabah uyandığımda kendimi “beyaz adam” olarak hissedeceğimi bilmiyordum. Ekiple birlikte kayıt olacağımız ve kendimize “köleler” (porters – hamal) seçeceğimiz Londorossi Kapısı’na (2360 mt) gittik. Raymond kaydımızı yaptırdı ve milli park ücretlerimizi ödedi. Sonra bizim için 13 tane hamal seçti. Eğer rehberimizi, yardımcı rehberi (Dustin) ve aşçıyı (Simon) da sayarsak biz 3 kişi için 16 kişi dağda 8 gün geçirdi. İlk şaşırdığım anlardan birisi biz beyaz insanlara ayrılan yerde kurulan masada öğle yemeği yemekti. Masa örtüsü, sandalyeler ve bize hizmet eden bir garson Philbert! Bu ritüel bütün tırmanış boyunca devam etti. Bize ayrılan çadırda yemeklerimiz servis edildi, öğlen doğanın ortasında masalar kuruldu, portatif tuvaletimiz ve içme sularımız taşındı. Dedim ya her ne kadar esmer olsam da beyaz adamdım resmen!

Rota:

Eşyalarımız Londorossi Kapısı’ndan yukarı taşınmaya başlarken biz araçla Lemosho Sırtı‘na (2250 mt) gelip tırmanmaya buradan başladık. Sırasıyla Big Tree Camp (2895 mt), Shira Camp 1 (3505 mt), Moir Hut (4200 mt), Lava Tower (4600 mt), Barranco Camp (3976 mt), Karanga Camp (3995 mt), Barafu Camp (4600 mt), Stella Point (5739 mt), Uhuru Peak (5895 mt), Mweka Camp (3068 mt) ve Mweka Gate (1640 mt) noktalarından geçerek rotayı tamamladık. Yürüyüş değişen doğayı izlerken çok eğlenceliydi. Yavaş yavaş yağmur ormanından çıkmak, yeşilliğin yerini bozkıra sonra da Mars yüzeyi gibi kayalık ve tozlu topraklara bıraktığını görmek ve sonrasında bulutlardan da daha yukarıda olmak tarifi zor  bir güzellikti. Rotada ortalama 5-6 saat suren yürüyüşlerimiz oldu zirve gecesi hariç (Zirve gecesi bence bu rotanın en zor kısmıydı, onu birazdan anlatacağım.). İrtifaya alışmak için rehberlerimiz Swahili dilinde yavaş yavaş anlamına gelen “pole”  temposunda yürüttü bizi.  İrtifanın basıncını ilk hissettiğim yer Moir Hut’di. Biri kafanıza eliyle bastırır ya da uykunuz olmadığı halde göz kapaklarınız ağırlaşır. Öyle bir histi ilk basıncı hissettiğim an. Bünyemiz irtifaya iyice alışsın diye noktalar arasında daha yüksek yerlerden geçip daha alçak yerlerde uyuduk. Vücudun basıncı dengeleyebilmesi için oluşan su kaybına karşı yol boyunca bol bol su içtim. Su içmeyi ihmal etmemek ve bir şeyler yemek de hedefe olan inanç kadar önemliydi bu macerada. Tırmanış zorluk olarak Barranco Duvarı ve zirve gecesi dışında gayet kolaydı. Barranco Duvarı basit bir kaya tırmanışı tarzında ileri gitmeden yukarı 300 metre çıkılan bir duvar. Genel mottomuz “pole pole”ye uyunca çok da zor olmadı bu duvarı aşmak.

Zirve gecesi:

Tozlu, rüzgârlı yollardan pole pole geçerek ana kampa (base camp) Barafu Kampı’na vardık. Plan aksam yemeği yedikten sonra uyuyup 3-4 saat sonra uyanmak, cay eşliğinde bisküvi atıştırıp gece 12’de zirveye koyulmaktı. Sanırım hazırlanıp çadırdan çıktığım masalsı ani hiç unutmayacağım. Açık bir gökyüzünde seçilen yıldızlar, dağın eteğindeki şehirlerin ışıkları, lacivert gökyüzüne karşı duran içeride yanan mumun aydınlattığı sari yemek çadırı ve dolunay. Soğuk ve karanlıkta koyulduk yola. Tek görünen koca bir güruhun başlarında yanan lambaların oluşturduğu zirveye giden ince bir çizgi. Hatta o kadar tuhaftı ki zirve nerede diye bakmaya çalıştığımda görünen son noktanın yıldız mi yoksa birinin kafa lambası mi ayırt edilmiyordu. Yol sanki gökyüzüne çıkıyordu, gökyüzüne çıkıyorduk pole pole. Zaman değişik bir kavramdı, öyle geçmiyordu hızlı ve zirve bir turlu çıkmıyordu karşıma.

Uyarılara rağmen, soğuğu küçümsediğimden (kalın mataradaki su donar mi hiç?) mataramı çorabın içine koyup çantamın içine atmadığımdan ilerleyen dakikalarda içme suyum dondu ve susuz kaldım. Arkadaşım sağ olsun bütün su molalarımda sabırla suyunu benimle paylaştı. Su isini hallettik de sonra benim başım dönmeye başladı karanlıkta sadece Raymond’ın ayaklarına bakarak yürümekten. Meğer bu irtifanın tansiyona yaptığı bir etkiymiş. Çok ufak bir kusma ihtiyacındaymış vücudum. Gün doğarken Stella Noktası’ndan hemen önce bu ufak mübadeleyi atlatınca rahatladım ve tavşan gibi zirveye rahatça vardım. Stella Noktasından sonra Uhuru Zirvesi biraz anlamsız olsa da o kadar gelmişken en yüksek noktaya insan gitmek istiyor. Stella ile Uhuru arası yarım saat suren düze çok yakın bir yol. Şuurunu kaybeden ya da çok rahatsız olan tırmanışçılar için Stella Noktası’nda da tebrik tabelaları mevcut.

Zorlu bir yolculuktan sonra zirveye vardığımda çok duygusaldım. Zoru başarmak, hayal ettiğimi elde etmek çok mutlu etti beni, mutluluktan gözlerim doldu. Sanırım hayatımda yaptığım zihinsel ve bedensel olarak en zor şeydi Uhuru Zirvesi’ne varmak.

İniş:

Zirvede kutlama fotoğrafları çekildikten sonra inişe geçtik. İniş güneşin altında tozluydu, uzundu anlamsızdı. Çadıra vardığımda Philbert bana Fanta ikram etti, bugüne kadar içtiğim en değen Fanta o olabilir. Çadırıma geçtim, uzandım ve düşündüm. Sanki bütün yaşadıklarım, zirve, her şey bir rüyaydı. Böyle bakınca bütün tırmanış serüveni ne kadar uzun sürse de başardıktan sonra her şey çok kısa gelmişti. O yüzden dedim ya ömrümün en uzun, ömrümün en kısa yolunu yürümüştüm.

Lemosho Rotasi

(Vişne Kiraz, Ekim 2013)

Bu yazı 15 Temmuz 2014 tarihinde Radikal Blog‘da yayınlanmıştır.