Jet lag konusunda uzman değilim ama sık seyahat ettikçe kendimce jet lag olmamayı başarmaya başladım. İşim nedeniyle senede bir kaç kez Amsterdam’dan Kuala Lumpur’a ve Amerika’ya uçuyorum. Jet lag’den nasıl kaçınıyorum bu yazıda topladım. Bir bakıma insanlık için küçük ama benim için çok önemli detaylar. Uçuş yönü ve uçuş süresi benzerliklerine göre size de faydalı olabilir.

Uçuş öncesi hazırlıklar

  • Saatler: Öncelikle havaalanına doğru yola koyulduğumda saatimi gideceğim yerin saatine göre ayarlıyorum. Kol saatime ve cep telefonuma baktıkça biyolojik saatim de kendini uyum için hazırlamaya başlıyor. Bu noktada ayrılacağım yerde saatin kaç olduğunu düşünmekten kaçınıyorum.
  • Cam kenarı: Bazı yönlerde uçakta uyumak jet lag’i önlemek için gerekli. Koridorda ya da ortada otururken uyuyamadığımdan pencere kenarını seçmem gerekmekte. Eskiden koltuk seçimimi hep check-in zamanı yapardım ve bazı uçuşlarda cam kenarında boş koltuk bulamazdım. Meğer rezervasyon oluşturulduğu andan itibaren koltuk seçimi yapılabiliyormuş. Ben yeni öğrendim. Bunu öğrenmeden önce hep şaşırırdım check-in’in ilk dakikaları bazı koltukların seçili olduğunu görünce. Havayolları firmalarında rezervasyon sırasında koltuk seçimi farklılaşabiliyor. Örneğin; Türk Havayolları’nda uçuşları seçtikten sonra çıkan sayfadan, KLM’de de rezervasyon yaptıktan sonra “My bookings” kısmından koltuk seçimi yapılabilmekte.
KLM – koltuk seçimi
THY – koltuk seçimi
Seat Guru – Koltuk bakmaca
  • Koltuk aralığı: Özellikle uzun uçuşlarda bacakları uzatmak gerekli. Maalesef bazı uçaklarda eğlence sisteminin kutuları öndeki koltuğun altına yerleştirildiği için bu pek mümkün olmamakta. Koltuk seçimimi yapmadan önce Seat Guru‘nun sayfasından uçağımın planına bakıyorum. Seat Guru koltuğun tuvaletin önünde olduğunu ya da manzarasız olduğu gibi çok çeşitli pratik bilgiler vermekte.
  • Özel yemek seçimi: Jet lag olmamak için aşağıda belirteceğim gibi bazı uçuşlarda erken yemek yemek önemli. Yemek servisi genelde özel tercih edilen yemeklerle başlar. Uçakta yemeğimin erken gelmesi için check-in’den en az 36 saat önce özel yemek tercihi yapıyorum. Bunu özellikle protein almak ama domuz yememek için Müslüman yemeği seçerken fark ettim. Yoksa vejeteryan seçeneği makarna oluyor genelde. Sadece karbonhidrat alıp çabuk acıkıyorum. Böylelikle hem yemeğimi herkesten önce yiyorum hem de istediğim yemeğin kalmaması gibi bir durum yaşamıyorum.

Uçuş seçimi ve uyuma düzeni

✈ Amsterdam’dan Kuala Lumpur’a 

  • Uçuş süresi: 12 saat 35 dakika
  • Saat farkı: 7 saat

Bu uçuşta akşam 9 uçağını seçiyorum. Uçağın kalkması, yemeğimi yemem vs. gece 12’ye doğru bitiyor ve bu civarda uyuyorum. 7-8 saatlik bir uykudan sonra Kuala Lumpur’a vardığımda öğleden sonra saat 3-4 oluyor. Oranın saatiyle gece 12’ye kadar dayanınca jet lag’i atlatmış oluyorum.

✈ Kuala Lumpur’dan Amsterdam’a

  • Uçuş süresi: 13 saat 20 dakika
  • Saat farkı: 7 saat

Bu uçuşta gece 12 uçağını tercih ediyorum. Uçağa bindiğimde Amsterdam’da saat sabahın 5’i olduğu için gece geç uyuduğumu varsayıp Amsterdam saatiyle sabah saat 10’a kadar uyuyorum, yaklaşık 5 saatlik bir uyku demek bu. Öğlen Amsterdam’a vardığımda normal günüme devam edince jet lag olmuyor.

✈ Atlanta’dan Amsterdam’a

  • Uçuş süresi: 8 saat 45 dakika
  • Saat farkı: 6 saat

Bu uçuşta Atlanta saatiyle akşam 6-7’deki uçağı özellikle seçmiyorum. Saat farkı ve uçuş süresi hemen hemen aynı olduğundan gece uykusunu alamadan sabahın köründe Amsterdam’a varmak jet lag olmayı kaçınılmaz yapmakta. Bu yüzden gece 12 uçağını seçip hemen uyuyorum. Uyandığımda Amsterdam’a varmış oluyoruz ve öğle vakti olduğu için sabaha nazaran daha az vakit oluyor geceyi getirmeye.

✈Amsterdam’dan Atlanta’ya

  • Uçuş süresi: 8 saat 45 dakika
  • Saat farkı: 6 saat

Öğleden sonraki uçaklar uzun bir gün geçirmemi sağlıyor. Uçuş süresi ve yönü yüzünden bu uçuşta uzun uyumamak gerekmekte. Bazen belki 1 saat kestiriyorum uçakta. Uçakta hiç uyumadığımdan yeterince yorulmuş oluyorum ve aktarmamdan sonra akşam saat 8-9 gibi otelime vardığımda geceye az biraz daha dakikalar sayarak jet lag ile kolaylıkla mücadele etmekteyim.

Özetle varılan yerde geceyi beklemek ve yatağa geçer geçmez uyuyacak kadar yorgun olmak jet lag olmamak için en önemli şey. Bunu göz önüne aldıktan sonra gerisini ayarlamak size kalmış.

Vişne Kiraz, jet lag’siz uçuşlar diler! :)

(Vişne Kiraz, Şubat 2015)

Not: instagram’dan yüklediğim fotoğrafları bir  türlü ortalayamadım. Bilen varsa beri gelsin lütfen :)